I. Điều kiện tự nhiên
1. Vị trí địa lý
Quảng Trị là một tỉnh duyên hải, ở vào cực bắc của vùng
kinh tế trọng điểm miền Trung, nơi chuyển tiếp giữa hai miền Bắc – Nam. Ở phía
Bắc, Quảng Trị giáp tỉnh Quảng Bình, phía Nam giáp tỉnh Thừa Thiên - Huế, phía
Tây giáp nước cộng hoà dân chủ nhân dân Lào với đường biên giới khoảng 206 km;
phía Đông là biển với chiều dài là 75 km.
Ở vào vị trí trung độ của cả nước, Quảng Trị là nơi mang
tính đặc thù về lãnh thổ, khí hậu của cả phía Bắc lẫn phía Nam; lại nằm trên
các trục giao thông quan trọng cả về đường bộ và đường sắt. Đó là một vị trí
thuận lợi cho quá trình xây dựng nền kinh tế - xã hội ổn định, hội nhập với khu
vực và thế giới.
2. Đặc điểm địa hình
Diện tích Quảng Trị tuy không lớn nhưng địa hình lãnh thổ
rất đa dạng, dốc từ Tây sang Đông tạo thành 4 vùng địa lý tự nhiên: biển, đồng bằng,
trung du và miền núi. Núi ở Quảng Trị có độ cao từ 250 m – 2.000 m xen kẽ với
các dải đồi cao thấp khác nhau, ăn sâu vào lãnh thổ Việt Nam tạo ra Tây và Đông
Trường Sơn.
3. Khí hậu
Điều kiện khí hậu ở Quảng Trị khá khắc nghiệt, chịu ảnh
hưởng của gió Tây Nam khô nóng, thường có bão và mưa lớn, biến động khí hậu mạnh.
Do nằm trọn vẹn trong nội chí tuyến bắc bán cầu, hàng năm có hai lần mặt trời
đi qua đỉnh nên lượng bức xạ cao: 70 – 80 kcalo/cm2/năm. Số giờ nắng
trung bình là 1.700 – 1.800 giờ/năm, nhiệt độ trung bình năm dao động từ 200C
– 250C. Mùa mưa thường từ tháng 9 đến tháng 1 năm sau, tổng lượng
mưa khoảng 2.000 – 2.700 mm/năm, độ ẩm trung bình tháng từ 85% - 90%.
Đặc trưng khí hậu ở Quảng Trị là gió Tây Nam khô nóng và
bão lớn. Hàng năm tỉnh chịu từ 40 – 60 ngày khô nóng và nhiều cơn bão gây gió
xoáy giặt kèm theo mưa lớn.
Về điều kiện thuỷ văn: Quảng Trị có mạng lưới sông ngòi
dày đặc, mật độ trung bình 0,8 – 1 km/km2. Các sông ngòi ở đây đều
ngắn, dốc, chảy từ Tây sang Đông. Tổng diện tích lưu vực khoảng 3.640 km2,
tổng chiều dài các con sông tới 1.085 km. Tỉnh có 3 hệ thống
sông chính cùng nhiều phụ lưu khác có lưu lượng dòng chảy lớn. Đó là điều kiện
thuận lợi cho việc xây dựng các hồ chứa và thuỷ điện. Ước tính trữ lượng thuỷ
điện của sông Bến Hải đạt 834 triệu kWh, sông Mỹ Chánh: 376 triệu KWh.
Ngoài ra, lượng nước ngầm của tỉnh khá lớn và có chất lượng
tốt đủ để cấp nước sinh hoạt và sản xuất; hệ thống hồ - đầm – phá phân bổ rải
rác khắp các vùng là điều kiện tốt phát triển ngư nghiệp.
II. Tài nguyên thiên nhiên
1. Tài nguyên đất
Diện tích đất tự nhiên của Quảng Trị 474.577 ha. Đất đai ở
Quảng Trị vừa đa dạng vừa phức tạp, phân bổ từ ven biển đến đồi núi cao, trong
đó 79,8% diện tích là đồi núi. Tiềm năng về đất đai của Quảng Trị còn khá lớn với
4. 754,73 km2 ha chưa sử dụng.
Nhìn chung có thể phân chia đất đai ở Quảng Trị theo 10
tiểu vùng và 10 loại đất chính với đặc điểm riêng về khí hậu, thuỷ văn và thổ
nhưỡng thích hợp với nhiều loại cây trồng khác nhau.
2. Tài nguyên rừng
Rừng Quảng trị đa
dạng và phong phú, được che phủ bằng kiểu rừng kín thường xuyên mưa ẩm nhiệt đới,
tổ chức thành loài, bao gồm cây lấy gỗ, dược liệu, cây cảnh có giá trị kinh tế
cao.
Đất lâm nghiệp có 344.201 ha, trong đó đất có rừng
172.709 ha (bao gồm rừng tự nhiên 109.894 ha, rừng trồng 62.815 ha) và trồng
171,492 ha
3. Tài nguyên khoáng sản
Quảng Trị có nguồn tài nguyên khoáng sản tương đối đa dạng
và phong phú. Đến cuối năm 1995, tỉnh đã thống kê được 48 mỏ và điểm quặng,
trong đó 17 điểm thuộc nhóm kim loại, 22 điểm thuộc nhóm vật liệu xây dựng…
Các mỏ đá vôi và nguyên liệu sản xuất xi măng kéo dài
theo hướng tây Bắc – Đông Nam, trữ lượng đạt khoảng 3,5 tỷ tấn. Khoáng titan
phân bố dọc bờ biển Vĩnh Thái – Vĩnh Kim với trữ lượng đạt 1 triệu tấn. Bên cạnh
đó tỉnh còn có nhiều loại khoáng sản quý như vàng, ăngtimoan; nguồn nước khoáng
và cát thuỷ tinh tương đối lớn…là lợi thế lớn cho ngành công nghiệp của Quảng
Trị.
III.Tiềm năng kinh tế
1. Tiềm năng du lịch
Quảng Trị có một hệ thống di tích lịch sử, văn hoá như:
thành cổ Quảng Trị, hàng rào điện tử Macnamara, Nhà thờ La Vang, làng địa đạo
Vĩnh Mốc, căn cứ Khe Sanh, làng Vây, sân bay Tà Cơn, nghĩa trang liệt sĩ Trường
Sơn… và các quang cảnh thiên nhiên đẹp như bãi biển Cửa Tùng, Cửa Việt, Mỹ Thuỷ,
rừng nguyên sinh Rú Lịnh, suối nước nóng Đakrong, đảo Cồn Cỏ anh hùng… mở ra
triển vọng cho ngành du lịch hồi tưởng, du lịch sinh thái
2. Những lĩnh vực kinh tế lợi
thế
Với những thuận lợi về điều kiện tự nhiên, tỉnh Quảng Trị
có khả năng phát triển cây công nghiệp dài ngày như cao su, hồ tiêu, cà phê. Sản
xuất vật liệu xây dựng (xi măng, đá xây dựng…); chế biến nông – lâm - sản và
thương mại.